लिंग आणि त्याचे प्रकार

◆ मराठी भाषेत लिंगाचे 3 प्रकार पडतात
1】 पुल्लिंगी      
2】 स्त्रीलिंगी      
3】 नपुसकलिंगी

1】 पुल्लिंगी 

»मुलगा,शिक्षक,घोडा,चिमणा,सूर्य,चंद्र,सागर, दगड,कागद,पंखा इ.

2】 स्त्रीलिंगी 
» मुलगी,शिक्षिका,घोडी,चिमणी,खुर्ची,शाळा, नदी, वही, खिडकी, इमारत, पाटी इ.
3】 नपुंसकलिंगी 
» पुस्तक, घर,वासरू,पाखरू,लेकरू, झाड, शहर, घड्याळ, वाहन इ.लिंग भेदामुळे नामांच्या रूपात होणारे बदल

● नियम : 1
» ‘अ’कारान्त पुल्लिंगी प्राणीवाचक नामांचे स्त्रीलिंगी रूप ‘ई’ कारान्त होते व त्याचे नपुसकलिंगी ‘ए’ कारान्त होते.
» मुलगा - मुलगी - मूलगे
» पोरगा - पोरगी - पोरगे
» कुत्रा - कुत्री - कुत्रे

● नियम : 2
» काही  प्राणीवाचक  पुल्लिंग नामांना ईन प्रत्यय लागून त्यांचे स्त्रीलिंगी रूप होतात
» सुतार - सुतरीन
» माळी - माळीन
» तेली - तेलीन
» वाघ - वाघीन

● नियम : 3

» काही प्राणीवाचक ‘अ’ कारान्त,पुल्लिंगी नामांची स्त्रीलिंगी रुपे‘ई’ कारान्त होतात

» हंस - हंसी
» वानर - वानरी
» बेडूक - बेडकी
» तरुण - तरुणी

● नियम : 4
» काही आ कारान्त पुल्लिंगी पदार्थ वाचक नामांना ई प्रत्यय लावून त्यांची स्त्रीलिंगी रूप बनतात.
» लोटा - लोटी
» खडा - खाडी
» दांडा - दांडी
» आरसा - आरशी
» भाकरा - भाकरी

● नियम : 5

» संस्कृतातून  मराठी  आलेल्या नामांची स्त्रीलिंगी रूप ई प्रत्यय लागून होतात.

» युवा - युवती
» श्रीमान - श्रीमती
» ग्रंथकर्ता - ग्रंथकर्ती

● नियम : 6
» काही नामांची स्त्रीलिंगी रुपे स्वतंत्ररित्या होतात.
» वर - वधू
» पिता - माता
» राजा - रानी
» पती - पत्नी
» दीर - जाऊ
» सासरा - सासू
» बोकड - शेळी
» मोर - लांडोर

● नियम : 7

» मराठीतील  काही  शब्द  हे  निरनिराळ्या लिंगात आढळतात.

» वेळ - वेळ
» बाग - बाग
» वीणा - वीणा
» मजा - मजा
» टेकर - टेकर
» तंबाखू - तंबाखू

● नियम : 8

» परभाषेतून  आलेले  शब्दांचे  लिंग त्याच अर्थाच्या शब्दांच्या लिंगावरून ठरवितात

» बुट 【जोडा】 - पुल्लिंगी
» क्लास 【वर्ग】 - पुल्लिंगी
» पेन्सिल 【लेखनी】 - स्त्रीलिंगी
» कंपनी 【मंडळी】 - स्त्रीलिंगी
» बूक 【पुस्तक】 - नपुसकलिंगी

● नियम : 9

» सामासिक  शब्दांचे  लिंग  हे  शेवटच्या लिंगाप्रमाणे असते.

» साखरभात - पुल्लिंगी
» मिठभाकरी - स्त्रीलिंगी
» भाजीपाला - पुल्लिंगी
» भावूबहीन - स्त्रीलिंगी
» देवघर - नपुसकलिंगी

● नियम : 10

» काही नामे पुल्लिंगी व स्त्रीलिंगी असून ही उल्लेख पुल्लिंगीच करतात.

» गरुड
» मासा
» सुरवड
» साप
» होळ
» उंदीर

● नियम : 11

» काही नामे पुल्लिंगी व स्त्रीलिंगी असूनही त्यांचा उल्लेख फक्त स्त्रीलिंगी करतात

» घुस
» पिसू
» माशी
» ऊ
» सुसर
» खार
» घार
» पाल